14 LISTOPADA ŚWIATOWYM DNIEM WALKI Z CUKRZYCĄ
Profilaktyka cukrzycy typu 2
W Polsce na cukrzycę choruje ok. 3,5 mln osób, z czego ok. 1mln nie jest świadomych swojej choroby. Co czwarta z osób po 60 roku życia choruje na cukrzycę, a wśród osób po 80 roku życia cukrzycę stwierdza się u połowy badanych. Osób ze stanem przedcukrzycowym może być dwukrotnie więcej.
Do tej pory nie ustalono, jakie geny są odpowiedzialne za powstawanie cukrzycy. Niektóre badania dowodzą, że wystarczy, aby jeden rodzic chorował na cukrzycę typu 2, a na 50% zachoruje na nią również dziecko. Zatem mówiąc
o cukrzycy możemy wykazać tylko pewne predyspozycje do zachorowania.
Mimo wysiłków podejmowanych przez instytucje ochrony zdrowia, lekarzy oraz stowarzyszeń diabetyków, cukrzyca pozostaje jednym z trudniejszych wyzwań dla współczesnej medycyny, a problemy związane z diabetologią wciąż czekają na skuteczne rozwiązania.
Uważa się, że cukrzyca typu 2 jest powikłaniem nadwagi lub otyłości, które są zazwyczaj spowodowane nadmierną kalorycznością posiłków i niskim stopniem aktywności fizycznej.
W badaniach przeprowadzonych w latach 90. ubiegłego wieku wykazano, że zwiększenie aktywności fizycznej (np. poprzez wykonywanie szybkiego spaceru przez co najmniej 30 min, dziennie przez 5 dni w tygodniu i ograniczenie kaloryczności posiłków) pozwala zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy o około 60%.
Cukrzyca jest chorobą nieuleczalną, dlatego ważne są każde działania, które pomogą uchronić się przed nią. Należą do nich:
- zredukowanie masy ciała oczywiście w przypadku osób otyłych;
- dbanie o regularną aktywność fizyczną; należy jednak pamiętać, że wysiłek fizyczny powinien być dostosowany do wieku i możliwości;
- odpowiednia, zbilansowana dieta bogata w warzywa i owoce; ważne, aby spożywać tyle kalorii, ile potrzebuje organizm; należy wybierać produkty naturalne, bogate w błonnik, węglowodany złożone oraz tłuszcze pochodzenia roślinnego;
- regularne spożywanie przynajmniej trzech posiłków dziennie, co zapewni stały dopływ składników odżywczych do organizmu;
- czytanie etykiet w poszukiwaniu ukrytego cukru, który kryje się w produktach przetworzonych, np. w skoncentrowanych produktach owocowych lub warzywnych, np. sokach owocowych, dżemach, sosach pomidorowych, keczupach;
- regularna kontrola poziomu glukozy we krwi oraz ciśnienia tętniczego.
Należy pamiętać, że przewlekłe powikłania cukrzycy mogą powstawać powoli przez wiele lat i często nie dają żadnych objawów. Dlatego tak ważna jest systematyczna kontrola stanu zdrowia oraz zaangażowanie samego pacjenta. Dotyczy to zwłaszcza chorych ze stanami przedcukrzycowymi.
Artykuł został przygotowany przez dr n. med. Iwonę Petrulewicz-Salamon
specjalistę chorób wewnętrznych i diabetologa.
