Muzyka bez granic

Autor: oprac. wag

Na zdjęciu Aga Zaryan
Aga Zaryan, fot. archiwum organizatorów Jazzowej Jesieni

Już tylko dzień dzieli nas od kolejnego wspaniałego festiwalu – 23. Jazzowej Jesieni im. Tomasza Stańko w Bielsku-Białej. Od ponad dwóch dekad Bielskie Centrum Kultury im. Marii Koterbskiej jest jednym z najważniejszych miejsc spotkań muzyków jazzowych z całego świata. 13-16 listopada czekają nas cztery wieczory pełne muzycznej wyobraźni bez granic.

 

Pierwszy festiwalowy wieczór - w czwartek 13 listopada - przyniesie spotkanie artystów tworzących muzykę o niezwykłej sile – intuicyjną, zakorzenioną w różnych tradycjach, a jednocześnie pełną świeżych poszukiwań. Na scenie BCK spotkają się jeden z najoryginalniejszych polskich gitarzystów ostatnich lat Raphael Rogiński, eksperymentująca serbska pianistka Marina Džukljev i ekspresyjny saksofonista Marek Pospieszalski. R. Rogiński sięgnie również do partytur Tomasza Stańko. W drugiej części wieczoru wystąpią dobrze znany bielskiej publiczności pianista Craig Taborn, wiolonczelistka Tomeka Reid i perkusista Ches Smith, którzy w swoich brzmieniowych eksploracjach nie znają granic.

 

Piątek 14 listopada należeć będzie do dwóch odmiennych, lecz równie wciągających opowieści. Jeden z najbardziej lirycznych współczesnych pianistów Shai Maestro i jego kwartet The Guesthouse zaprezentują nowy rozdział swojej twórczości. Shai Maestro balansuje między intymnością a nowoczesną elektroniką, sięgając po zwarte formy i narracyjność inspirowaną m.in. Rosalíą, Paulem Simonem i Coltrane’em. Projekt The Guesthouse – tworzony z klawiszowcem Gadim Lehavim, kontrabasistą Jorgem Roederem i perkusistą Ofrim Nehemyą.

 

Tego samego wieczoru jeden z najbardziej cenionych saksofonistów swojego pokolenia Mark Turner wystąpi z projektem Autobiography of An Ex-Colored Man – podejmującym temat tożsamości i historii Afroamerykanów. Artysta inspiruje się powieścią Jamesa Weldona Johnsona. Kompozycje oparte na fragmentach tekstu, improwizacja i narracja łączą się w wielowarstwową opowieść graną przez znakomity skład, który tworzą trębacz Jason Palmer, pianista David Virelles, kontrabasista Matt Brewer i perkusista Damion Reid.

 

W sobotę 15 listopada usłyszymy wyjątkowy projekt poświęcony muzyce Tomasza Stańki. Pianista Marcin Wasilewski, kontrabasista Sławomir Kurkiewicz i perkusista Michał Miśkiewicz – współtwórcy jednego z najważniejszych rozdziałów w historii polskiego jazzu – zaprosili do współpracy znakomitego saksofonistę, laureata Grammy Joe Lovano oraz trębacza Tomasza Dąbrowskiego, łącząc amerykańską legendę z nowym głosem polskiej trąbki. Muzyka Stańki nie będzie jedynie cytatem, ale tematem, który dzięki połączonemu składowi świetnych muzyków przyjmie nową formę i nowe brzmienie.

 

Po tym występie na scenie miał się pojawić amerykański trębacz i kompozytor Ambrose Akinmusire z solowym projektem Beauty is Enough, jednak niespodziewanie odwołał koncert na Jazzowej Jesieni. Dlatego ze specjalnym solowym koncertem w BCK wystąpi David Virelles, wybitny pianista, współpracownik m.in. Tomasza Stańki. Artysta wychował się w rodzinie z muzycznymi tradycjami w Santiago de Cuba. Od najmłodszych lat otoczony był muzyką afrokaraibskiej diaspory, jak i zachodnią muzyką klasyczną. Choć o swojej muzyce mówi, że jest w stu procentach tradycyjna i czerpiąca z różnych tradycji, to stworzył własny, charakterystyczny język, będący czymś więcej niż tylko melanżem różnych stylów i gatunków. W trakcie swojej bogatej kariery Virelles współpracował z takimi muzykami, jak: Tomasz Stańko, Henry Threadgill, Ravi Coltrane, Andrew Cyrille, Reggie Workman, Bill Frisell, Román Díaz, Milford Graves, Terri Lyne Carrington, Marcus Gilmore, Chris Potter, Tom Harrell, Paul Motian, José Luis Quintana Changuito, Stanley Cowell, Hermeto Pascoal, Chucho Valdés czy Mark Turner. Na Jazzowej Jesieni Virelles wystąpi dwukrotnie – w zespole Marka Turner oraz w specjalnym solowym recitalu.

 

Ostatniego festiwalowego dnia - 16 listopada - na scenie BCK pojawi się pianista i kompozytor z Bielska-Białej Piotr Matusik z autorskim trio i świeżą energią młodego pokolenia. W towarzystwie kontrabasisty Alana Wykpisza i perkusisty Patryka Dobosza zaprezentuje projekt, w którym jazz, groove i współczesne formy splatają się z osobistym doświadczeniem muzycznym i zespołową swobodą. Native Dancer to muzyka świadoma swojego miejsca – zakorzeniona w lokalnym kontekście, ale skierowana ku szerokiemu, uniwersalnemu brzmieniu.

 

Na zakończenie festiwalu premierowy projekt jednej z najważniejszych polskich wokalistek jazzowych. Aga Zaryan wystąpi z dziewięcioosobowym składem, w którym znaleźli się wybitni instrumentaliści: pianista Michał Tokaj, kontrabasista Alan Wykpisz, perkusista Łukasz Żyta, trębacz Robert Majewski, puzonista Grzegorz Nagórski, saksofonista Osian Roberts, gitarzysta David Dorużka oraz wokalistka Irena Kijewska. Ten koncert to zderzenie muzycznych osobowości – pełne przestrzeni, subtelnych napięć i brzmieniowych kontrastów. Zapowiada się jako spotkanie poezji i jazzu, emocji i konstrukcji, swobody i precyzji – przestrzeń dla muzyki, która niesie głos i znaczenie.

 

Więcej informacji na stronie Jazzowej Jesieni, Bielskiego Centrum Kultury im. Marii Koterbskiej oraz Pełnej Kultury.

 

Na zdjęciu plakat festiwalu