Światowy Dzień Cukrzycy obchodzony jest każdego roku 14 listopada, w tym roku pod hasłem Dowiedz się więcej i zrób więcej dla cukrzycy w miejscu pracy. Dzień ten jest szczególnie ważny dla wszystkich chorujących na cukrzycę, niezależnie od typu choroby.
Miliony osób z cukrzycą codziennie zmagają się z wyzwaniami związanymi z radzeniem sobie z chorobą w miejscu pracy, w tym ze stygmatyzacją, dyskryminacją i wykluczeniem. Częste problemy, z którymi się mierzą to również: nieregularne godziny pracy, stres zawodowy, brak zrozumienia przez współpracowników. To również bariery wynikające z obaw pracodawcy dotyczących wydajności pracownika. To wszystko ma również negatywny wpływ zarówno na zdrowie fizyczne, jak i psychiczne, odbierając radość z wykonywanego zawodu.
Firmy i instytucje, które tworzą miejsca pracy, przyjazne diabetykom, winny promować i zachęcać innych pracowników do podejmowania działań w zakresie np. promowania zdrowych nawyków żywieniowych, wykonywania badań profilaktycznych. Istotna jest także edukacja pracowników, która pozwoli lepiej zrozumieć potrzeby osób z cukrzycą i uświadomi, że bez względu na chorobę, są one w stanie pracować i współpracować równie dobrze, co osoby zdrowe. To również wyczulenie na objawy choroby i sposoby wsparcia, w razie problemów zdrowotnych w trakcie pracy.
Naturalnym jest, że każdy z nas, chce się czuć dobrze zarówno w pracy, jak i poza nią.
Środowisko pracy kształtowane jest przez system prawny, ale też przez samych pracodawców, jak i pracowników, dlatego warto podejmować wszelkie działania, które pozwolą na jak najlepsze samopoczucie wśród pracowników.
Szacuje się, że w Polsce na cukrzycę choruje około 3 miliony ludzi, z czego cukrzyca rozpoznana i leczona stanowi 60 proc. z tej liczby. Obecna skala i fakt nasilania się zapadalności na cukrzycę - zarówno typu 1, jak i 2 - przekładają się na bardzo wymierne konsekwencje nie tylko medyczne, ale także społeczno-ekonomiczne.
W zaleceniach Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego znalazła się Karta Praw i Obowiązków Pracodawcy i Pracownika, która zawiera spisane prawa i obowiązki osób z cukrzycą oraz ich potencjalnych pracodawców tak, aby z jednej strony wzmocnić poczucie odpowiedzialności pacjentów i ich pozycję jako pracowników, a z drugiej przeciwdziałać wykluczaniu osób z cukrzycą z rynku pracy.
Prawa i obowiązki pracownika z cukrzycą:
1. Każda osoba z cukrzycą powinna być świadoma, że efektywna kontrola cukrzycy odbywa się zarówno w domu, jak i w pracy.
2. Pracownik z cukrzycą obowiązany jest przestrzegać w pracy tych samych zasad, jakie stosuje w celu kontrolowania choroby w domu, to jest: dokonywać okresowego pomiaru glikemii, przyjmować leki zgodnie z zaleceniem lekarza, przestrzegać godzin posiłków i zasad żywieniowych obowiązujących w cukrzycy oraz prowadzić zdrowy styl życia.
3. Pracownik z cukrzycą powinien poinformować pracodawcę o chorobie i w miarę możliwości samodzielnie dostosować tryb i godziny pracy tak, aby kontrola choroby była możliwa.
4. Osoba z cukrzycą powinna być świadoma istnienia przeciwwskazań do wykonywania pewnych zawodów (m.in. pilot, kierowca transportu publicznego, praca na wysokościach, praca wymagająca wyjątkowo intensywnego wysiłku fizycznego) i - jeśli zajmuje którekolwiek z tych stanowisk - zawiadomić o tym swojego pracodawcę.
5. Pracownik z cukrzycą powinien poinformować o swojej chorobie najbliższych współpracowników, tak aby w przypadku incydentu hiperglikemii lub hipoglikemii koledzy mogli udzielić mu pomocy we właściwy sposób oraz zadbać o utrzymanie ciągłości wykonywanej pracy.
Prawa i obowiązki pracodawcy zatrudniającego osobę chorą na cukrzycę:
1. Każdy pracodawca powinien być świadomy, że cukrzyca nie dyskwalifikuje osób z tą chorobą z podejmowania pracy w ramach aktywności zawodowej, a wszelka dyskryminacja pracownika z powodu występowania u niego cukrzycy jest niedopuszczalna. Kluczem do zrozumienia sytuacji osoby z cukrzycą jest posiadanie przez pracodawcę podstawowej wiedzy o cukrzycy.
2. Pracodawca, by móc wywiązywać się z ciążących na nim zobowiązań, w tym obowiązku zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, ma prawo i powinien wiedzieć, kto z jego pracowników jest osobą z cukrzycą.
3. Pracodawca powinien umożliwić pracownikowi z cukrzycą przestrzeganie zasad kontrolowania choroby w miejscu pracy i motywować go do odpowiedzialnego zachowania, gwarantującego bezpieczeństwo pracy osobie z cukrzycą, a także jego współpracownikom.
4. Pracodawca powinien, w miarę możliwości, zapewnić pracownikowi z cukrzycą stanowisko, które umożliwia optymalną kontrolę choroby (m.in. możliwość rezygnacji ze zmianowego trybu pracy, krótkie przerwy na dodatkowe posiłki).
5. Pracodawca powinien, w miarę możliwości, zapewnić pracownikowi z nowo zdiagnozowaną cukrzycą inne/równorzędne stanowisko pracy, jeśli dotychczas zajmowane mogłoby wiązać się z zagrożeniem bezpieczeństwa w miejscu pracy lub utrudniało pracownikowi kontrolowanie choroby.
6. Pracodawca powinien, w miarę możliwości, promować w miejscu pracy zasady zdrowego trybu życia, zachęcając pracowników do aktywności fizycznej, zbilansowanej diety oraz poddawania się badaniom profilaktycznym.
W nawiązaniu do tegorocznego hasła Zarząd Główny Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków ogłosił Plebiscyt, w którym przyzna Pracodawcom Certyfikaty Diabetes At Work – z cukrzycą w pracy. Organizatorzy chcą w ten sposób wyróżnić firmy i instytucje, które tworzą miejsca pracy przyjazne diabetykom. Wręczenie wyróżnień nastąpi podczas obchodów Światowego Dnia Cukrzycy