ŚWIATOWY DZIEŃ CUKRZYCY

cukrzyca canva

14 listopada obchodzony był Światowy Dzień Cukrzycy ustanowiony przez Międzynarodową Federację Diabetologiczną w 1991 r., w rocznicę odkrycia insuliny przez dr Fredericka Bantinga - chirurga, ortopedę oraz Charlesa Besta - studenta medycyny.

Insulina stała się pierwszym lekiem na cukrzycę, co w krótce okazało się przełomem w leczeniu tej choroby i zapoczątkowało nową erę w diabetologii.

W 2021 r. przypada setna rocznica tego wydarzenia.

Ideą Światowego Dnia Cukrzycy jest zwiększanie świadomości na temat choroby, czynników ryzyka jej występowania, metod zapobiegania i leczenia.

Cukrzyca, uznawana przez ONZ za jedyną niezakaźną epidemię XXI wieku. Należy do najczęstszych chorób przewlekłych i najgroźniejszych schorzeń cywilizacyjnych. Prowadzi do wielu powikłań, a nierozpoznana lub niewłaściwie leczona, jest jedną z głównych przyczyn niesamodzielności, a nawet przedwczesnej śmierci.

Cukrzyca jest chorobą przewlekłą, która rozwija się, gdy organizm nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny lub nie jest w stanie skutecznie wykorzystywać własnej insuliny w procesie metabolizmu cukrów pochodzących ze spożywanej żywności. Insulina to hormon regulujący poziom cukru we krwi, będącego źródłem energii potrzebnej nam do życia. Jeżeli glukoza nie może przeniknąć do komórek organizmu, w których jest spalana jako energia, pozostaje
w krwiobiegu, a jej stężenie może wzrastać do szkodliwego poziomu.

Rozróżnia się trzy typy choroby:

  • cukrzycę typu 1 – organizmy chorych na ogół nie wytwarzają własnej insuliny
    i dlatego, aby przeżyć, muszą przyjmować insulinę w formie iniekcji;
  • cukrzycę typu 2 - chorzy najczęściej wytwarzają własną insulinę, ale
    w niewystarczającej ilości lub ich organizmy nie są w stanie jej właściwie wykorzystywać. To najczęstsza postać choroby;
  • cukrzycę ciążową, która po raz pierwszy jest rozpoznana w przebiegu ciąży. Objawy cukrzycy ciążowej są podobne, jak w przypadku cukrzycy typu 2. Najczęściej występuje tylko okresowo, ale u kobiet z cukrzycą ciążową
    w przyszłości może rozwinąć się cukrzyca typu 2.

Główne objawy cukrzycy to:

  • osłabienie,
  • zmniejszenie sprawności ruchowej,
  • chudnięcie;
  • nadmierna potliwość,
  • wzmożone łaknienie,
  • większe pragnienie, połączone ze zwiększonym oddawaniem moczu,
  • zmiany skórne, grzybica skóry i błon śluzowych,
  • skurcze łydek,
  • zaburzenia widzenia.

Profilaktyka cukrzycy to przede wszystkim:

  • prowadzenie aktywnego tryb życia;
  • wystrzeganie się nadwagi i otyłości,
  • ograniczenie spożywania produktów zawierających cukry proste oraz tłuszcze nasycone;
  • unikanie używek, szczególnie alkoholu, który sprzyja rozwojowi choroby.

Pandemia koronawirusa pogorszyła sytuację w zakresie profilaktyki cukrzycy -  przestaliśmy się ruszać, coraz więcej czasu spędzamy przed ekranami komputerów, podjadając kaloryczne produkty, coraz mniej czasu spędzamy na powietrzu.

Myślę jednak, że każda pora jest dobra na zmiany. Trzeba tylko zacząć od zaraz,  choćby od najprostszych form aktywności fizycznej tj. szybszy spacer, nordic walking.

Opracowanie – dr n. med. Iwona Petrulewicz-Salamon

specjalista chorób wewnętrznych, diabetolog