Rower - pojazd o szerokości nieprzekraczającej 0,9 m poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem; rower może być wyposażony w uruchamiany naciskiem na pedały pomocniczy napęd elektryczny zasilany prądem o napięciu nie wyższym niż 48 V o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h.
Nazywany bywał słowami „koło”, „kołowiec”, „kołownik”, „welocyped” oraz „bicykl”. W większości nowożytnych języków europejskich jego nazwa przypomina „welocyped”. Obecna polska nazwa pochodzi od przełomowego produktu brytyjskiej firmy Starley & Sutton Company z Coventry, oferowanego od roku 1885 pod handlową nazwą Rover Safety Bicycle, który dzięki zastosowaniu łańcucha umożliwił zmniejszenie rozmiaru przedniego koła i bezpieczniejszą jazdę. Produkt zyskał popularność do tego stopnia, że firma około roku 1899 zmieniła nazwę na The Rover Company Limited. W języku angielskim „rover” to określenie osoby wędrującej bez celu, włóczęgi, łazika, powsinogi, obieżyświata, obecnie stosowane powszechnie w odniesieniu do pojazdów konstruowanych z myślą o eksploracji innych planet. Ostatnie lata, to niebywała kariera roweru elektrycznego. Na turystycznych szlakach połowa prawie rowerów, to te z napędem wspomaganym elektrycznie.
Każdy, kto porusza się rowerem po drogach, powinien wiedzieć, że rower, tak jak samochód czy inny pojazd, musi spełniać wymagania związane z bezpieczeństwem. Powinien być sprawny i posiadać obowiązkowe wyposażenie, na które należy zwrócić uwagę najlepiej już na etapie kupna roweru.
Rower powinien być wyposażony:
Obowiązkowe wyposażenie roweru:
- z przodu – w co najmniej jedno światło pozycyjne barwy białej lub żółtej selektywnej (może być migające);
- z tyłu – w co najmniej jedno światło odblaskowe barwy czerwonej o kształcie innym niż trójkąt oraz w co najmniej jedno światło pozycyjne barwy czerwonej (może być migające);
- w co najmniej jeden skutecznie działający hamulec;
- w dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczy o nieprzeraźliwym dźwięku.
Rower może być wyposażony:
- z przodu – w światło odblaskowe barwy białej;
- na kołach – w światła odblaskowe barwy żółtej samochodowej (przynajmniej po jednym na koło);
- na pedałach – w światła odblaskowe barwy żółtej samochodowej;
- w odblaskowy pasek w kształcie nieprzerwanego pierścienia, umieszczony na obu bokach opony albo elementy odblaskowe w kształcie nieprzerwanego pierścienia, umieszczone na bocznych płaszczyznach kół.
Chodnik z dopuszczonym ruchem rowerowym – wspólna trasa rowerowa dla pieszych i rowerów, oznakowana znakiem C–16 z tabliczką T-22 „nie dotyczy rowerów”. Jazda na rowerze po chodniku jest dozwolona, ale nieobowiązkowa. Rowerzyści mogą jechać zarówno po jezdni, jak i po chodniku, muszą jednak ustępować pierwszeństwa pieszym.
Droga – wydzielony pas terenu składający się z jezdni, pobocza, chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów, łącznie z torowiskiem pojazdów szynowych znajdującym się w obrębie tego pasa, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych.
G – DROGA:
A – chodnik
B – pas postojowy
C – jezdnia
D – pas ruchu dla rowerów
E – pobocze
F – rów przydrożny
Droga dla rowerów (DDR) – droga lub jej część przeznaczona dla ruchu rowerów, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi; droga dla rowerów jest oddzielona od innych dróg lub jezdni tej samej drogi konstrukcyjnie lub za pomocą urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Droga dla pieszych i rowerów, nazywana również ciągiem pieszo-rowerowym (CPR) – przestrzeń dla pieszych rowerzystów oznakowana znakami C–16 i C–13. Umieszczone na jednej tarczy symbole znaków C–13 i C–16 oddzielone kreską poziomą oznaczają, że droga jest przeznaczona dla pieszych i kierujących rowerami. Ruch pieszych i rowerów odbywa się na całej powierzchni tak oznaczonej drogi. Umieszczone na jednej tarczy symbole znaków C–13 i C–16 oddzielone kreską pionową oznaczają drogę dla rowerów i drogę dla pieszych położone obok siebie, odpowiednio po stronach wskazanych na znaku. Kierujący rowerami są obowiązani do korzystania z tak oznakowanych dróg, jeżeli są one wyznaczone dla kierunku, w którym poruszają się lub zamierzają skręcić.
Główna trasa rowerowa – obsługuje relacje między: miejscowościami, najważniejszymi generatorami ruchu na większym obszarze oraz najważniejszymi generatorami ruchu w skali miasta.
Kierujący – osoba, która kieruje pojazdem lub zespołem pojazdów, także rowerem.
Kontrapas – jednokierunkowy pas ruchu dla rowerów wyznaczony na jezdni ulicy jednokierunkowej, przeznaczony dla ruchu rowerów w kierunku przeciwnym do obowiązującego pozostałe pojazdy.
oraz załącznik z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury
Kontraruch – dopuszczenie ruchu rowerowego do jazdy „pod prąd” na ulicy jednokierunkowej z prędkością dopuszczalną do 30 km/h. Kontraruch wymaga zastosowania tabliczek T–0 „Nie dotyczy rowerów” pod znakami pionowymi np.: D–3 i B–2, łącznik rowerowy – krótkie połączenie dwóch dróg dostępne jedynie dla rowerów.
oraz załącznik z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury
Miejsce Obsługi Rowerzystów (MOR) – w zależności od lokalnych uwarunkowań może służyć między innymi: odpoczynkowi, konsumpcji, informacji, schronieniu czy awaryjnemu noclegowi.
Pas ruchu dla rowerów – część jezdni przeznaczona do ruchu rowerów w jednym kierunku, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi.
Pas do mocowania rowerów w autobusie – pasy do mocowania roweru podczas przewożenia go w autobusie (zgodnie z obowiązującymi zasadami).
Pieszy – osoba znajdująca się poza pojazdem na drodze i niewykonująca na niej robót; za pieszego uważa się również osobę prowadzącą, ciągnącą lub pchającą rower, a także osobę w wieku do 10 lat, kierującą rowerem pod opieką osoby dorosłej.
Dziecko w wieku 10 lat poruszające się na rowerze – to pieszy! Pieszym nie wolno poruszać się po drodze dla rowerów!
Podpórka dla rowerzystów – lub inaczej spocznik rowerowy, urządzenie umożliwiające rowerzystom oczekiwanie na zmianę sygnału na sygnalizacji świetlnej, bez zsiadania z roweru.
Przejazd dla rowerów – powierzchnia jezdni lub torowiska przeznaczona do przekraczania tych części drogi przez osoby kierujące rowerami, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi.
Sierżant rowerowy – poziomy znak drogowy P-27, to podpowiedź dla rowerzysty, w jakim kierunku może się poruszać po danej ulicy, oraz którą częścią jezdni należy jechać. Wskazuje prawidłowy, najbardziej bezpieczny w danych warunkach tor jazdy rowerzysty. Stosowany na ulicach z kontraruchem rowerowym, ale nie tylko.
Szlak rowerowy – trasa wycieczkowa dla rowerzystów, oznaczona tabliczkami wyznaczającymi jej przebieg. Zwykle szlaki rowerowe oznaczone są białymi kwadratami z czarnym symbolem roweru i paskiem koloru szlaku w formie tabliczki lub namalowane na drzewach. Szlaki rowerowe często nie spełniają żadnych standardów technicznych.
Stojak rowerowy – urządzenie techniczne trwale przytwierdzone do podłoża, umożliwiające oparcie i przymocowanie roweru (koła oraz ramy) przez użytkownika – przy pomocy własnego za-pięcia. Na zdjęciu prawidłowe stojaki typu odwrócone „U”.
Strefa zamieszkania – obszar, w którym obowiązują szczególne zasady ruchu drogowego mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa pieszych. Kluczowe zasady to ograniczenie prędkości do 20 km/h, pierwszeństwo pieszych przed pojazdami na całej szerokości jezdni oraz dozwolone parkowanie tylko w wyznaczonych miejscach.
Śluza dla rowerów – część jezdni na wlocie skrzyżowania na całej szerokości jezdni lub wybranego pasa ruchu przeznaczona do zatrzymania rowerów w celu zmiany kierunku jazdy lub ustąpienia pierwszeństwa, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi. Śluza ułatwia rowerzystom oczekiwanie na sygnał zielony i umożliwia bezpieczne opuszczenie skrzyżowania przed innymi pojazdami.
Węzeł przesiadkowy – miejsce umożliwiające dogodną zmianę środka transportu wyposażone w niezbędną dla obsługi podróżnych infrastrukturę, w szczególności: miejsca postojowe, przystanki komunikacyjne, punkty sprzedaży biletów, systemy informacyjne umożliwiające zapoznanie się zwłaszcza z rozkładem jazdy, linią komunikacyjną lub siecią.
Węzeł przesiadkowy w Bielsku-Białej - Miejski Zarząd Dróg opracował koncepcję zintegrowanego węzła przesiadkowego, która stanowi fundament dalszych prac nad szczegółową dokumentacją projektową. W skład koncepcji wchodzi budowa nowoczesnego dworca, który zapewni obsługę pasażerów, a także pełnić będzie rolę centrum zarządzania węzłem przesiadkowym i sterowaniem ruchu. Lokalizacja budynku wraz z peronami autobusowymi została zaplanowana od strony ulicy Podwale. Istotnym elementem jest również planowane połączenie drogowe z północną śródmiejską obwodnicą miasta. Nad peronami autobusowymi przewidziano wielopoziomowy parking dla samochodów osobowych. Więcej informacji na temat tej inwestycji można znaleźć tutaj.
Regionalna trasa rowerowa nr 604 – Via Ducalis – trasa rowerowa przebiegająca na kierunku Z - W zgodnie z koncepcją sieci regionalnych tras rowerowych ujętych w założeniach do Regionalnej Polityki Rowerowej Województwa Śląskiego. (Patrz: REGIONALNA POLITYKA ROWEROWA oraz POLITYKA ROWEROWA BIELSKA-BIAŁEJ). Na terenie powiatu cieszyńskiego, bielskiego i miasta Bielska-Białej trasie nadano nazwę Via Ducalis (Droga Książęca), co nawiązuje do szlaku samochodowego o tej samej nazwie, szlaku prowadzącego do zamków, pałaców, kościołów i muzeów na Śląsku Cieszyńskim. Nazwa ta występuje też w innych materiałach i portalach internetowych. Regionalna trasa rowerowa nr 604 spełniać ma podobną rolę, jak jej samochodowy pierwowzór.
W zachodniej części Bielska-Białej, trasa 604 przebiegać będzie (od granicy z Gminą Jaworze - choć przebieg na styku jednostek wymaga jeszcze ostatecznego potwierdzenia ze strony Jaworza i Stowarzyszenia Olza) ulicami:
- Podgórska (Jaworze),
- Storczyków,
- Miętowa (ewentualnie Rumiankowa),
- Kopytko,
- Zapora (ruch ogólny - strefa 40 km/h),
- Tartaczna,
- Dębowiec,
- Łowiecka,
- Zwardońska,
- Lotnicza,
- Orzeszkowej,
- Piastowska,
- Traugutta (węzeł przesiadkowy),
- Lipowa (węzeł przesiadkowy),
- Warszawska (węzeł przesiadkowy).
Po stronie wschodniej trasa 604 prowadzona jest do granicy z Gminą Kozy – i dalej na terenie tej Gminy. Wobec planowanej budowy północnej obwodnicy centrum miasta (wyposażonej w DDR) i braku realnych perspektyw na budowę trasy wg pierwotnych propozycji propozycji, a także wobec trudności w zapewnieniu bezpiecznego przekroczenia linii kolejowej i trudności w przekroczeniu potoku Krzywa oraz wobec perspektywy wznowienia prac nad przebudową ul. Polnej (z DDR), zmieniono przebieg trasy. To zgodne jest z ustaleniami, które poczynił Pełnomocnik Prtezydenta Miasta ds. Komunikacji Rowerowej z Urzędem Gminy Kozy.
We wschodniej części miasta, trasa 604 przebiegać będzie ulicami:
- węzeł przesiadkowy,
- Okrzei,
- Nowopiekarska (aż do ul. Krakowskiej),
- Podgórna (w ruchu ogólnym - ruch samochodów osobowych),
- Krzyżowa, Ptasia (w ruchu ogólnym – ruch samochodów osobowych),
- Polna,
- Wróblowicka,
- Krańcowa,
- Sadowa (Gmina Kozy).
Krajowa trasa rowerowa nr 17 – Via Biała – trasa rowerowa przebiegająca na kierunku PN – PD poprzez miasto Czechowice-Dziedzice, miasto Bielsko-Biała i Gminę Wilkowice, zgodnie z koncepcją sieci regionalnych tras rowerowych ujętych w założeniach do Regionalnej Polityki Rowerowej Województwa Śląskiego. (Patrz: REGIONALNA POLITYKA ROWEROWA oraz POLITYKA ROWEROWA BIELSKA-BIAŁEJ). Na terenie miast Bielsko-Biała oraz Czechowice-Dziedzice i Gminy Wilkowice krajowa trasa rowerowa nr 17 przebiega wzdłuż rzeki Białej i nadano jej nazwę Velo Biała.
Urządzenie wspomagające ruch UWR – urządzenie lub sprzęt sportowo-rekreacyjny, przeznaczone do poruszania się osoby w pozycji stojącej, napędzane siłą mięśni.
Urządzenie transportu osobistego UTO – pojazd napędzany elektrycznie, z wyłączeniem hulajnogi elektrycznej, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe.